O HEPATITISU B

Prvi opis zarazne žutice dao je Hipokrat oko 400. godine p. n. e. Prvi oboljeli od hepatitisa prenesenog paranteralnim putem opisani su 1885. god. u Bremenu među lučkim radnicima koji su 2-8 mjeseci prije primili vakcinu protiv velikih boginja , proizvedenu od ljudske limfne tekućine. Zatim se utvrdilo da se ovaj oblik hepatitisa može razviti i nakon upotrebe nesterilnih igala i šprica, posebno među bolesnicima spolnih bolesti, te upotrebom drugih cjepiva koja sadrže ljudski serum. Tek sredinom XX stoljeća pokusima na ljudskom dobrovoljcima počelo se jasnije razlikovati serumski od infekcioznog hepatitisa. Termine hepatitis A i hepatitis B uveo je MacCallum 1947. godine. Temeljna studija Krugmana i sur. 1967. je potvrdila postojanje bar dvaju tipova hepatitisa, od kojih se jedan prenosi parenteralno. Otkrićem Australija antigena približila se identifikacija bolesti. Vezu između virusa i ovog tipa bolesti otkrile su serološke studije Princea i sur. i Blumberga i sur. 1970. godine, a nakon toga je postala moguća detekcija HBV infekcije što je dovelo do spoznaje o raširenosti bolesti širom svijeta. Otkriće antitijela na HBV-antigen koja nastaju u inficiranoj osobi kao reakcija na infekciju omogućilo je brojna virološka i epidemiološka istraživanja koja su rezultirala boljim razumijevanjem bolesti.

Hepatitis B je virusna, zarazna bolest koja napada jetru. Infekcija virusom hepatitisa B može se manifestovati kao asimptomatska infekcija ili kao akutna bolest s različitim kliničkim oblicima, od blagog do fulminantnog hepatitisa.U najblažim slučajevima, zaražene osobe i ne znaju da u sebi nose virus i bolest se može povući u roku od 6 mjeseci. No, neki ljudi mogu biti nosioci virusa ostatak svoga života i na taj način prenositi virus ljudima s kojima su u doticaju. Ishod bolesti takođe može biti različit, od izlječenja s normalizacijom svih laboratorijskih nalaza i eliminacijom virusa, preko inaktivnog nosilaštva HBsAg bez znakova kliničke bolesti do perzistentne infekcije sa znakovima hronične bolesti jetre. Posljedice perzistentne infekcije mogu biti pogubne, kao što su ciroza i hepatocelularni karcinom jetre. Danas postoje mogućnosti brze dijagnostike svih navedenih oblika bolesti, efikasne i sigurne zaštite svih rizičnih populacija i liječenja teških oblika bolesti kao što su akutni fulminantni hepatitis i hronični hepatitis.

Zanimljivo je spomenuti da je hepatitis B virus oko 100 puta infektivniji od virusa HIV, te je stoga veća šansa za dobivanje te infekcije prilikom spolnog odnosa bez zaštite.

Hepatitis B je jedna od najčešćih bolesti čovječanstva i predstavlja ozbiljan globalni zdravstveni problem. Od 2 milijarde ljudi koje su bile u kontaktu sa hepatitis B virusom (HBV), više od 350 miliona imaju hroničnu (cjeloživotnu) infekciju. Te, hronično zaražene osobe imaju visok rizik od smrti zbog ciroze i raka jetre, bolesti koje ubiju oko milion ljudi svake godine.

Zbog toga je veoma važna prevencija ove bolesti, pri čemu je vakcinacija najbolji vid prevencije. Vakcine protiv hepatitisa B su veoma sigurne i djelotvorne i dostupne su od 1982. godine. Od 1991, World Health Organization (WHO) preporučuje da se sva djeca vakcinišu od hepatitisa B, i za 116 zemalja su obezbijedili donaciju ovog cjepiva. Međutim, djeca u najsiromašnijim zemljama, u kojima je najpotrebnije cjepivo, nisu vakcinisana jer njihove vlade ne mogu to priuštiti. Srećom, hepatitis B vakcine uskoro će biti dostupne i u tim zemljama uz pomoć Globalnog saveza za cjepiva i Imunizaciju (GAVI) i Globalnog fonda za dječje vakcine. Sistematska vakcinacija protiv hepatitisa B rezultirat će smanjenjem hroničnih posljedica infekcije (ciroza, hepatocelularni karcinom) tek za nekoliko desetaka godina zbog dugotrajnog nosilaštva i velikog rezervoara virusa.